Sau khi cài đặt lại Windows, dù là Windows 10 hay Windows 11, máy tính của bạn gần như ở trạng thái “nguyên sơ” với rất ít phần mềm hỗ trợ. Nếu chỉ để nguyên như vậy, trải nghiệm sử dụng sẽ bị hạn chế và thiếu đi sự tiện lợi trong công việc cũng như giải trí. Vì thế, việc cài đặt những phần mềm thiết yếu là cực kỳ quan trọng để tối ưu hiệu suất, tăng tính bảo mật, và đáp ứng đầy đủ nhu cầu sử dụng hàng ngày.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tổng hợp những phần mềm cần thiết nhất nên cài đặt sau khi cài win online. Nội dung được chia thành nhiều nhóm phần mềm để bạn dễ dàng lựa chọn theo nhu cầu thực tế.
1. Phần mềm bảo mật và diệt virus
Ngay khi vừa cài lại Windows, điều đầu tiên bạn cần nghĩ đến chính là bảo mật hệ thống. Máy tính chưa có phần mềm chống virus sẽ dễ dàng trở thành mục tiêu của mã độc, ransomware hoặc các phần mềm gián điệp.
Một số lựa chọn phổ biến:
Windows Defender: Tích hợp sẵn trong Windows 10/11, miễn phí, nhẹ, và khá hiệu quả cho nhu cầu cơ bản.
Kaspersky, Bitdefender, ESET: Các phần mềm diệt virus mạnh mẽ, có bản quyền, phù hợp cho những ai muốn bảo mật toàn diện.
Malwarebytes: Chuyên trị phần mềm gián điệp, rất tốt khi kết hợp song song với Windows Defender.
👉 Lời khuyên: Nếu bạn chỉ sử dụng máy tính cho nhu cầu thông thường, Windows Defender là đủ. Nhưng nếu thường xuyên tải phần mềm từ nhiều nguồn, hãy cân nhắc thêm các phần mềm trả phí.
2. Trình duyệt web
Trình duyệt mặc định Microsoft Edge đã cải thiện rất nhiều, tuy nhiên đa số người dùng vẫn thích sử dụng những lựa chọn quen thuộc và nhiều tiện ích hơn.
Các trình duyệt nên cài:
Google Chrome: Nhanh, nhiều tiện ích mở rộng, đồng bộ dữ liệu dễ dàng.
Mozilla Firefox: Bảo mật cao, ít tiêu tốn RAM hơn Chrome.
Opera / Opera GX: Tích hợp sẵn VPN miễn phí, phù hợp cho những ai cần truy cập nhanh và riêng tư.
Brave: Chặn quảng cáo và theo dõi tự động, mang đến trải nghiệm an toàn.
👉 Nếu bạn thường xuyên dùng dịch vụ Google, Chrome là lựa chọn tối ưu nhất.
3. Bộ công cụ văn phòng
Dù sử dụng máy tính để học tập, làm việc hay giải trí, bạn chắc chắn sẽ cần đến phần mềm hỗ trợ đọc và soạn thảo tài liệu.
Một số lựa chọn:
Microsoft Office (Word, Excel, PowerPoint): Bộ phần mềm văn phòng phổ biến nhất, hầu như không thể thiếu.
WPS Office: Miễn phí, gọn nhẹ, tương thích tốt với định dạng của Microsoft.
Google Docs/Sheets/Slides (Online): Không cần cài đặt, lưu trữ trên đám mây, dễ chia sẻ.
👉 Nếu bạn làm việc chuyên nghiệp, hãy cài Microsoft Office bản quyền để có trải nghiệm tốt nhất.
4. Phần mềm nén và giải nén
Các file tải từ Internet thường ở dạng nén (.zip, .rar, .7z…), vì vậy máy tính cần có công cụ xử lý.
WinRAR: Phổ biến nhất, hỗ trợ nhiều định dạng.
7-Zip: Miễn phí, nhẹ, hỗ trợ định dạng 7z có khả năng nén tốt.
WinZip: Giao diện dễ sử dụng, nhiều tính năng nâng cao.
👉 WinRAR là sự lựa chọn an toàn vì hầu như ai cũng quen thuộc.
5. Phần mềm đa phương tiện (Nghe nhạc, xem phim)
Windows Media Player thường không hỗ trợ hết các định dạng. Do đó, bạn nên cài thêm các phần mềm mạnh mẽ hơn.
VLC Media Player: Miễn phí, hỗ trợ hầu hết định dạng video/audio.
K-Lite Codec Pack: Bộ giải mã giúp mở mọi định dạng video trong Windows Media Player.
Spotify / iTunes: Phần mềm nghe nhạc trực tuyến, dành cho ai yêu thích âm nhạc bản quyền.
👉 VLC là “must-have” vì vừa gọn nhẹ vừa đa năng.
6. Phần mềm quản lý và lưu trữ dữ liệu
Trong thời đại điện toán đám mây, việc đồng bộ dữ liệu giữa nhiều thiết bị là cực kỳ cần thiết.
Google Drive: 15GB miễn phí, dễ dàng tích hợp với Gmail và Google Docs.
OneDrive: Tích hợp sẵn với Windows, tiện lợi khi sử dụng Microsoft Office.
Dropbox: Phù hợp cho làm việc nhóm và chia sẻ file nhanh chóng.
👉 Nên chọn Google Drive hoặc OneDrive để tối ưu hệ sinh thái.
7. Phần mềm hỗ trợ tải và quản lý download
Khi tải file dung lượng lớn từ Internet, việc gián đoạn hoặc tốc độ chậm sẽ gây khó chịu.
Internet Download Manager (IDM): Tăng tốc độ tải, hỗ trợ resume file, tích hợp trình duyệt.
Free Download Manager: Miễn phí, tính năng gần tương tự IDM.
👉 IDM vẫn là số 1 nếu bạn thường xuyên tải file lớn.
8. Công cụ giao tiếp và họp trực tuyến
Đặc biệt quan trọng trong thời đại làm việc từ xa và học online.
Zoom: Ứng dụng họp trực tuyến phổ biến.
Microsoft Teams: Tích hợp với Office, phù hợp cho môi trường doanh nghiệp.
Skype: Chat và gọi video truyền thống, nhẹ hơn Teams.
Discord: Thường dùng trong cộng đồng game thủ, nhưng cũng rất mạnh mẽ cho nhóm học tập.
9. Phần mềm tối ưu hệ thống và tiện ích khác
Để máy tính hoạt động mượt mà, bạn có thể cân nhắc thêm:
CCleaner: Dọn rác hệ thống, quản lý khởi động.
Driver Booster: Tự động cập nhật driver cho phần cứng.
Notepad++: Soạn thảo code và văn bản nâng cao.
Sumatra PDF hoặc Foxit Reader: Đọc file PDF nhanh chóng.
10. Phần mềm dành cho nhu cầu riêng
Tùy theo công việc, bạn có thể cần thêm:
Adobe Photoshop / Illustrator / Lightroom: Dành cho thiết kế và nhiếp ảnh.
Visual Studio Code / PyCharm: Dành cho lập trình viên.
OBS Studio: Quay màn hình, livestream.
Steam / Epic Games Launcher: Dành cho game thủ.
Kết luận
Việc cài đặt lại Windows chỉ là bước khởi đầu, còn để máy tính hoạt động hiệu quả thì các phần mềm thiết yếu là yếu tố quyết định. Tùy theo nhu cầu học tập, làm việc hay giải trí, bạn có thể chọn bộ phần mềm phù hợp. Tuy nhiên, những nhóm phần mềm như diệt virus, trình duyệt, bộ Office, nén/giải nén, nghe nhạc/xem phim là bắt buộc phải có để đảm bảo trải nghiệm sử dụng cơ bản.
